Από την εξουσία της προστασίας στη Δημοκρατία της συμμετοχής – η Εξουσία, η Αναθεώρηση, το Σύνταγμα

“Από την εξουσία της προστασίας στη δημοκρατία της συμμετοχής – η Εξουσία, η Αναθεώρηση, το Σύνταγμα” βιβλίο του Ι.Γ. Δημητροκάλλη το οποίο εκδόθηκε στην Αθήνα το 2003 και σήμερα μπορεί κάποιος να το βρει σε ηλεκτρονική μορφή στην Βιβλιογραφία της ιστοσελίδας politizo.gr

Περιεχόμενα

Κομματικές δομές για υπηκόους.
Η περιφρονημένη υπόσταση του πολίτη.
Η δήθεν προστασία του Πολίτη και η σκοπιμότητά της.
Τα κεκτημένα δημοκρατικά δικαιώματα του Δυτικοευρωπαίου που στερείται ο ΄Ελληνας
Η σταθερότητα του εκλογικού συστήματος ως Ποστασία της Λαϊκής Κυριαρχίας.
Η θεσμική αντιμετώπιση της Αντιπολίτευσης και η συμπεριφορά της ίδιας, οριοθετούν την Προστασία του Πολίτη.
Η θεσμοθετημένη λαϊκή συμμετοχή, μόνη αληθής έκφραση της Λαϊκής Κυριαρχίας.
Η Αυτοδιοικησία ως προαιώνια κατάκτηση των Λαών και ως θεμέλιο της Δημοκρατίας.
Η πνευματική ηγεσία και η Αναθεώρηση

Οι προτάσεις μας για ένα ελπιδοφόρο ξεκίνημα λαϊκής συμμετοχής

Ο Γιάννης Μπούτος είχε πει σε μια συνεδρίαση επιφανών στελεχών της Ν. Δ. το 1982: ΄΄Εμείς οι Έλληνες συνηθίζουμε να ανατρέπουμε μεσαίες καταστάσεις με ακραία παραδείγματα΄΄. Αυτό πιστεύουμε ότι συμβαίνει και με το θέμα της λαϊκής συμμετοχής. Τη διογκώνουν για να την απορρίψουν.

Ασφαλώς και δεν ζητούμε, εμείς, από τη μια μέρα στην άλλη, να αποφασίζουμε για κρίσιμα εθνικά θέματα ή για τη δημοσιονομική πολιτική, ή για θέματα εξωτερικής πολιτικής ή άμυνας της Χώρας. Αντιλαμβανόμεθα, απολύτως, ότι απαιτείται χρόνος προσαρμογής και εκπαίδευση έως ότου αναλαβούμε πλήρως τις ευθύνες των πολιτικών μας επιλογών, στα δημοψηφίσματα και στις άλλες λαϊκές πρωτοβουλίες. Όμως πρέπει κάποτε να αρχίσουμε.

Στα μαθηματικά εκείνος που συνθέτει τους τύπους τηλεκατεύθυνσης των δορυφόρων ξεκινά τη μάθησή του με το 1+1=2. Μπορούμε, λοιπόν κι εμείς να αρχίσουμε να λειτουργούμε ως πραγματικοί πολίτες με τοπικά δημοψηφίσματα, των οποίων τις συνέπειες των αποφάσεών τους θα τις υποστούμε μόνοι οι ίδιοι. Οι τυχόν κακές συνέπειες θα μας δείξουν το δρόμο να γίνουμε πιο υπεύθυνοι, πιο σοβαροί, πιο σθεναροί στις αντιστάσεις μας κατά των διαφόρων ‘’γραμμών’’. Όπως λέει και ο Λαός μας ‘’ο παθός, μαθός’’.

Στη συνέχεια, με την πάροδο του χρόνου και τη σταδιακή αύξηση της εμπειρίας, ή άμεση συμμετοχή μας, θα μπορούσε να επεκταθεί σε νομαρχιακό σε περιφερειακό και τέλος σε εθνικό επίπεδο, εξαιρουμένων πάντα των τομέων εξωτερικής πολιτικής, οικονομίας, άμυνας, ασφάλειας, ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων.

Κάποιοι ίσως να πιστεύουν ότι το αμερικανικό και ελβετικό οικονομικό θαύμα στηρίζεται στις ιδιαίτερες ικανότητες του αμερικανικού και ελβετικού Λαού και στις πλουτοπαραγωγικές πηγές των χωρών τους.

Για μας η επιτυχία τους είναι αποτέλεσμα της βαθιά συμμετοχικής υφής των πολιτευμάτων τους. Ο δικτάτωρ Καντάφι, εφαρμόζοντας στη Λιβύη ένα βαθιά και πλατιά συμμετοχικό καθεστώς, κατάφερε να αυξήσει τον πληθυσμό της Χώρας του από 2.000.000 το 1970 σε 5.000.000 σήμερα και να πολλαπλασιάσει το ετήσιο εισόδημα των κατοίκων της στο ίδιο διάστημα, εξαφανίζοντας τον αναλφαβητισμό (Γιώργος Δελαστίκ, Καθημερινή, 26-9-99).

Εξ άλλου η επέκταση της συμμετοχής και της εξατομικευμένης ευθύνης, είναι πλέον κανόνας και στις επιχειρήσεις.

Ο Δημ. Κοπανίτσας επισημαίνει :

΄΄Η συμμετοχή των εργαζομένων και του ευρύτερου κοινού στις επιχειρήσεις που αναφέρονται παραπάνω δεν μπορεί παρά να μειώσει τις αντιθέσεις και να διευκολύνει στο να ανοίξει ο κλοιός ανάμεσα στο κόστος παραγωγής και τη ζήτηση εργασίας και να ενθαρρυνθούν η παραγωγή και οι επενδύσεις…

Η πολιτική της συμμετοχής, η άσκηση και η προβολή της χρειάζεται να είναι προσγειωμένη, πρακτική και να ασκείται με διάκριση, τακτ, γιατί αλλιώς θα προκαλέσει έντονες αντιδράσεις ή ειρωνικά σχόλια ως ρομαντική και ανεδαφική μυθοπλασία. Το κράτος δεν τη θέλει γιατί περιορίζει τη διακριτική ευχέρεια ή την αυθαιρεσία κάθε κόμματος που νέμεται την εξουσία΄΄. (ΕΞΠΡΕΣ, 27-8-9):

Οι Έλληνες, δηλαδή, επιχειρηματίες, οι αποδεδειγμένα επιτυχημένοι, έχουν αποδεχθεί ως πρόσφορο μέσο επιτυχίας τη συμμετοχή των υπαλλήλων τους και δέχονται και να εμπιστευθούν τους Έλληνες υπαλλήλους τους και να αυτοπεριορίσουν την ελευθερία της δικής τους δράσης.

Το Σύστημα, καίτοι αποτυχημένο, εξακολουθεί να αντιδρά και να κατακρατά εξουσίες οι οποίες δεν του ανήκουν. Και έτσι πλέον, να δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται το Λαό να πάρει τη τύχη του στα χέρια του, ακόμη και για τα θέματα τα οποία ο ίδιος αισθάνεται ικανός να τα διαχειρισθεί.

Πολύ σύντομα, οι εκπρόσωποι του Συστήματος θα βρεθούν μπροστά σε μια σκληρή πραγματικότητα, όχι μόνο εθνικής διάστασης, αλλά και ευρωπαϊκού εύρους.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο βρίσκεται σε διαδικασία επεξεργασίας ενός χάρτη δικαιωμάτων ως πρώτο στάδιο του Ευρωπαϊκού Συντάγματος.

Το κυρίαρχο θέμα το οποίο τους απασχολεί είναι το πώς δεν θα αποδυναμωθεί η σημερινή συμμετοχή των πολιτών στην άσκηση και τον έλεγχό της εξουσίας στο υπερκράτος των 250.000.000 κατοίκων που θα δημιουργηθεί.

Το Σύστημα της ελληνικής πρωθυπουργοκρατίας, εντεταγμένο στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, θα υποχρεωθεί επομένως να επιτρέψει τη δυνατότητα στους Έλληνες, του να γευθούν τη χαρά της συμμετοχής στην εξουσία και του δικαιώματος να ελέγχουν τους διαχειριστές της, ενδιαμέσως της ανά τετραετία ψήφου τους.

Είναι ντροπή για την Ελλάδα, η οποία χάρισε το Δημοκρατικό Πολίτευμα στις άλλες χώρες, να της επιβάλλουν εκείνες δημοκρατικούς θεσμούς. Δυστυχώς, όμως, είναι μια αναπόφευκτη υποτιμητική πραγματικότητα, στην οποία μας οδηγούν οι Αντιπρόσωποί μας.

Για να αποφύγουμε αυτήν την απαξίωση του ιστορικού μας ρόλου, ο μόνος ανοιχτός δρόμος είναι να σπεύσουμε να αναβαθμίσουμε με θεσμούς λαϊκής συμμετοχής τη δημοκρατικότητα του πολιτεύματός μας. Να ενισχύσουμε τη δημοκρατική του ουσία με μεταρρυθμίσεις, οι οποίες δεν θα απορρέουν από τη λογική της βελτίωσης της αξιοπιστίας των πολιτικών, αλλά από εκείνην της εμπιστοσύνης στην υπευθυνότητα των πολιτών.

Να πάψουμε να ασχολούμεθα με το τι πρέπει να κάνουν οι πολιτικοί για μας και να εξαντλήσουμε το ενδιαφέρον μας στο πως μπορούμε εμείς οι ίδιοι ν αξιοποιήσουμε την υπευθυνότητά μας για το κοινό συμφέρον.

Είναι η ώρα μιας μεγάλης σταυροφορίας για την ενσωμάτωση στο Σύνταγμα θεσμών Άμεσης Λαϊκής Συμμετοχής. Όπως οι σταυροφορίες του 12ου αιώνα συνέδεσαν την ασφαλή προσπέλαση των Αγίων Τόπων, και την απαλλαγή του εξουσίαστικού συστήματος της Δύσης από την αντιπαραγωγική τάξη των Ιπποτών και των Στρατιωτών, έτσι και τώρα, με τη σταυροφορία της συμμετοχής, θα αποκτήσει ουσία η Δημοκρατία μας και θα απαλλαγεί από το άχρηστο είδος των πολιτικάντηδων. Μια σταυροφορία με πραγματικό στόχο και όχι απλώς σύνθημα, ‘’το κόμμα στην Κυβέρνηση, ο Λαός στην εξουσία’’.

Είναι η ώρα της επιστροφής ενός μέρους της διακυβέρνησης, από τους Αντιπροσώπους και τα κόμματα, άμεσα στο Λαό.

Η δική μας πρόταση περιλαμβάνει τους παρακάτω θεσμούς, η συνταγματική κατοχύρωση των οποίων πιστεύουμε ότι θα εδραιώσει την ουσιαστική συμμετοχή μας στην εξουσία και θα καταστήσει πράξη τη Λαϊκή Κυριαρχία.

α. Εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας από το Λαό

β. Ίδρυση Γενικής Γραμματείας ‘’Λαϊκής Συμμετοχής’’ η οποία θα λειτουργεί στα πλαίσια της Προεδρίας της Δημοκρατίας με Γενικό Γραμματέα διοριζόμενο και ελεγχόμενο απ’ ευθείας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Θα έχει τις κατάλληλες δομή και συγκρότηση, ώστε να μπορεί να δέχεται, να επεξεργάζεται και να ελέγχει τις προτάσεις των πολιτών για νομοθετικές παρεμβάσεις και διενέργεια δημοψηφισμάτων.

γ. Πρωτοβουλίες Πολιτών

Άρση ισχύος Νόμου, με πρόταση των 3% του Εκλογικού Σώματος (Ε.Σ.)
Κατάθεση νομοσχεδίου με πρόταση των 0,3% του Ε. Σ.
Αίτημα διενέργειας δημοψηφίσματος αναθεωρητικού με πρόταση 5% του Ε.Σ.

Νομοθετικού με πρόταση 3% του Ε.Σ.

Τοπικού αποφασιστικού με πρόταση 5% του Ε.Σ.

Αίτημα ανάκλησης εκλεγμένου αξιωματούχου με πρόταση πολιτών ίσων σε πλήθος με το 1/3 του αριθμού των ψηφοφόρων που τον εξέλεξαν.

δ. Παρεμβάσεις Ενώσεων Πολιτών, εγκεκριμένων από τη Γραμματεία Λαϊκής

Συμμετοχής, όσον αφορά στο σκοπό τον οποίον υποστηρίζουν, με τη δημοκρατική συγκρότηση και λειτουργία τους, και σε ανάλογο με τη δικτύωσή τους επίπεδο (Δημοτικό, Επαρχιακό, Νομαρχιακό, Περιφερειακό Συμβούλιο και Βουλή).

ε. Δημοκρατική λειτουργία των Κομμάτων

Μέγιστος χρόνος θητείας Προέδρου 4 χρόνια
Μη επανεκλογή αξιωματούχων πέραν 3 θητειών στο ίδιο κομματικό αξίωμα.
Σταθερές ημερομηνίες λειτουργίας οργάνων
Ετήσια συνέδρια λογοδοσίας ηγεσιών τακτής ημερομηνίας
Ελευθερία κριτικής πεπραγμένων τακτικών των ηγεσιών
Θεσμική διασφάλιση εσωκομματικών εκλογών ηγεσιών των κομματικών οργάνων
Δημοσιοποίηση σαφούς προεκλογικού προγράμματος
Προεκλογική ανακοίνωση ονομάτων βασικών υπουργών μελλοντικής Κυβέρνησης
Προκριματικές εκλογές επιλογής υποψηφίων βουλευτών με παρουσία δικαστικών αντιπροσώπων

στ. Ανεξάρτητες υποψηφιότητες βουλευτών, δημοτικών και νομαρχιακών Συμβούλων, με πρόταση του 2% των ψηφισάντων στις αντίστοιχες προηγούμενες εκλογές.

ζ. Ενιαίο ψηφοδέλτιο εκλογικών συνδυασμών, και ανεξαρτήτων υποψηφίων

η. Σταθερή ημερομηνία διενέργειας εθνικών εκλογών.

θ. Ετήσια λογοδοσία αιρετών αξιωματούχων σε προκαθορισμένη ημερομηνία

ι. Συνεδρίες της Βουλής για προτάσεις πολιτών. Ανά 15ημερο με υποχρεωτική παρουσία του αρμόδιου υπουργού να συζητούνται θέματα που θα εισάγονται με πρόταση 10.000 πολιτών.

ια . Κοινός Κώδικας λειτουργίας Ενώσεων Πολιτών αντίστοιχος με το δημοτικό κώδικα.

ιβ. Ίδρυση γνωμοδοτικών οργάνων, των ‘’Πρυτανείων’’, παρά τον ηγέτη κάθε συλλογικού οργάνου, αποτελούμενων εκ των πρώην που εθήτευσαν εις το ίδιο αξίωμα. (Πρόεδρος Ένωσης Πολιτών, Δήμαρχος, Έπαρχος, Νομάρχης, Βουλευτής, Πρόεδρος Βουλής, Πρωθυπουργός, Πρόεδρος Δημοκρατίας)

Στην Ελλάδα, έπρεπε να έχουν θεσμοθετηθεί οι πλείστοι των παραπάνω θεσμών, οι οποίοι έχουν δοκιμαστεί και έχουν αποδώσει σε άλλες δημοκρατικές χώρες, από το 1975. Τότε που ήταν πικρή ακόμη η γεύση της δικτατορίας και επεδιώκετο η θωράκιση της Δημοκρατίας. Δεν θέλησαν, όμως, να δεχθούν οι τότε ηγήτορες ότι μόνο η πλατιά και βαθιά συμμετοχή του Λαού στην εξουσία, την προστατεύει με την ακαταμάχητη ασπίδα της ουσιαστικής Λαϊκής Κυριαρχίας. Η λαϊκή συμμετοχή είναι εκείνη η οποία εμποδίζει την ανάπτυξη εξουσιαστικών κέντρων, των οποίων η κατάληψή από επίδοξους σωτήρες παραλύει την Πολιτεία, ακυρώνει τη Δημοκρατία και μετατρέπει τους πολίτες σε υπήκοους.

Μόνο η συνεχής συμμετοχή του Λαού, εξ` άλλου, τον προετοιμάζει ψυχικά και οργανωτικά για να λειτουργήσει πατριωτικά, όπως επιβάλλει το άρθρο 120 του Συντάγματος, στην περίπτωση επιβουλής εναντίον των ελευθεριών του.

Όμως, το επιζητούμενο, τότε, δεν ήταν το βάθαιμα της Δημοκρατίας με την πλατιά συμμετοχή των πολιτών, αλλά το βάθαιμα της εξουσίας των πολιτικών με περιθωριοποίηση των πολιτών.

Είναι καιρός, όμως, έστω και τόσο καθυστερημένα, η συμμετοχή να γίνει η ραχοκοκαλιά του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, για να κατακτήσει ο Λαός μας τη θέση που του ανήκει στη διεθνή κοινότητα.